Lantern Fuel

ยังเป็นที่ถกเถียงกันหาข้อสรุปถึง ชนิดของเชื้อเพลิงที่ใช้จุดทั้งเตา-ตะเกียง ที่ใช้ gasoline (น้ำมันเบนซิน) , แนพทา (Naphtha) เบนซินขาว (White gasoline) และก๊าซ รวมถึง Solvent คืออะไรกัน เป็นมาอย่างไร..

ถ้าเรามาศึกษาถึงกระบวนทางเคมีของปิโตรเลี่ยม เราก็พอน่าที่จะแบ่งแยกออกได้ในระดับหนึ่ง

นับตั้งแต่การนำเอาน้ำมันดิบซึ่งเป็นสารประกอบของไฮโดรคาร์บอนมากลั่นที่อุณหภูมิต่างกัน กล่าวคือ การกลั่นที่อุณหภูมิต่ำๆ ก็จะได้ก๊าซซึ่งสามารถแยกย่อยออกเป็นก๊าซมากมายหลายชนิด แต่ที่เราคุ้นเคยกันคือ ก๊าซโพรเพน และก๊าซบิวเทน เมื่อนำก๊าซ 2 ชนิดมารวมกันก็จะได้ก๊าซแอลพีจี (Liquefied Petroleum Gas) ที่เรานำมาใช้หุงต้มในชีวิตประจำวัน

ก๊าซโพรเพนกับก๊าซบิวเทน ( Propane/Butane ) มีองค์ประกอบของคาร์บอนอยู่ซึ่งก๊าซโพรเพนจะมีคาร์บอนน้อยกว่า น้ำหนักจะเบากว่า สังเกตได้จากเมื่ออากาศหนาวๆตามยอดเขาที่เราไปตั้ง camp แล้วใช้ก๊าซเป็นเชื้อเพลิงจุด ซึ่งบ้านเรามักจะใช้ก๊าซหุงต้ม LPG แต่ผลที่ตามมาเมื่ออากาศหนาว อุณหภูมิต่ำ ก๊าซ LPG ซึ่งอยู่ในรูปของเหลวมีน้ำหนัก ทำให้ก๊าซไม่ลอยตัวสร้างปัญหาให้ไม่สามารถจุดได้ นัก camping ซึ่งรู้ถึงขีดจำกัดข้อนี้ดี จึงได้มีการนำเอา โพรเพน ซึ่งมีความบริสุทธิ์เบากว่า และเป็นก๊าซที่ลอยตัวได้ดีกว่า นำเป็นเป็นเชื้อเพลิงใช้ในการจุดเตา ตะเกียง..

สำหรับแนพทา (Naphtha) เป็นน้ำมันกึ่งสำเร็จรูป บางครั้งก็เรียก แนพทา (Naphtha)ว่า "้White gas"หรือ เบนซินขาว (White gasoline)ซึ่งใช้อุณหภูมิสูงกว่าก๊าซในการกลั่น มีจุดเดือดสูงกว่า แน่นอน ย่อมมีส่วนประกอบของคาร์บอนมากกว่าก๊าซ เป็นวัตถุดิบที่นำมาผลิตน้ำมันเบนซินอีกทีหนึ่ง สำหรับแนพทา (Naphtha) ก็คือ เบนซินชนิดหนึ่ง จะต่างจาก คำว่า น้ำมันเบนซิน ในกระบวนการกลั่นออกมาให้ได้น้ำมันเบนซิน มักจะใส่ สาร Additive (สารปรุงแต่ง ) ลงไปเพื่อเป็นวัตถุประสงค์ที่เป็นประโยชน์สำหรับสิ่งนั้นๆ หรืออีกนัยหนึ่งคือ นำเบนซินมาผ่านกระบวนการเพื่อให้ได้ออกมาเป็นน้ำมันเบนซิน ( Gasoline ) ว่ากันว่า น้ำมัน โคลแมน ( Coleman Fuel ) ก็คือแนพทาด้วย ก็มักจะนำมาจุดเตาและตะเกียง


น้ำมันเบนซิน ( Gasoline ) มีหลายชนิดทั้งที่เป็น น้ำมันไร้สารตะกั่ว ( Unleaded Gasoline ), น้ำมันเบนซินค่าอ๊อกเทน 91,95 ก็มีตะเกียงหลายชนิดที่สามารถใช้น้ำมันชนิดนี้จุดได้


น้ำมันก๊าด ( Kerosene/Paraffin ) ค่อนข้างที่จะมีส่วนประกอบของคาร์บอนและกำมะถันมาก เมื่อจุดเตา ตะเกียง จะมีเขม่า ควันตามมาด้วย มักจะมีปัญหาเรื่องตะเกียงอุดตันเมื่อจุดไปนาน มีจุดเดือดสูง เตาและตะเกียงที่จุดมักจะให้ความร้อนสูง สว่างกว่าเตาและตะเกียงที่ใช้เบนซิน มีน้ำมันก๊าดทั้งที่มีสีขาวและสีน้ำเงิน การใส่สีก็เพื่อป้องกันมิให้นำไปผสมปลอมปนกับน้ำมันชนิดอื่น เพราะมีราคาถูกกว่า ค่อนข้างที่จะปลอดภัยกว่าเตาและตะเกียงที่ใช้เบนซิน

น้ำมันชักแห้ง ( Drying Oil ) เป็นที่เรียกกันติดปากว่า "น้ำมันซักแห้ง" เป็นตัวทำละลายชนิดหนึ่ง ที่ไว้สำหรับผสมเจือจางสี ทำให้สีแห้งไวขึ้น โดยมากมักจะมีสีน้ำเงิน ซึ่งทำให้ดูคล้ายกับน้ำมันก๊าดที่มีสีน้ำเงินเหมือนกัน ไม่เหมาะกับการนำมาจุดเตาและตะเกียง เนื่องจากจะทำให้อุดตันได้อย่างง่ายดาย เมื่อทิ้งไว้นานๆจะเกิดเป็นคราบแข็ง

ก็สามารถที่จะสรุปว่า Solvent ถ้าเราพูดถึง องค์รวม ก็คือตัวทำละลาย การนำ Solvent มาใช้ต้องเฉพาะเจาะจงลงไปว่าเป็นตัวทำละลายชนิดไหน



จากที่กล่าวมาแล้ว จะเห็นได้ว่า น้ำมันเชื้อเพลิงแต่ละชนิด ก็เหมาะกับเตาและตะเกียงที่ออกแบบมาให้ใช้โดยเฉพาะ ควรหลีกเลี่ยงที่จะนำมาใช้ผิดประเภท อันอาจทำให้เกิดความเสียหายขึ้น เช่นนั้นแล้วน้ำมันแต่ละชนิด เป็นสารที่ติดไฟได้ ควรระมัดระวังและพึงระลึกใส่ใจอยู่เสมอถึงกฏแห่งความปลอดภัย แล้วเราก็จะมีความสุข....